Sav.


Results for "Sav."

Philosophical Dictionary

Karşısav.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Nakiz-i müddea, Fr. Antithese, Al., İng. Antithesis, İt. Antitesi). Sav önermesinin karşısında yer alan önerme... Hegel mantığında üç devimli mantıksal eytişimin ikinci devimidir. Yadsıma ve olumsuzlama deyimleriyle anlamdaştır. Var olmak, oluş halinde olmaktır. Her varlık, özü gereği, kendini aşar ve karşıtına dönüşür. Her sav bir karşı savı, her eylem bir karşı eylemi içinde taşır. her önerme, yadsımayı da birlikte getirir. Eytişim (diyalektik), sav-karşısav-bireşim olmak üzere üç devimli bir oluşma yasasıdır. Bireşim, savını ve karşısavını kapsayarak yeni bir sav meydana getirir. Bu yeni sav da, zorunlu olarak, karşısavını meydana koyar ve yeni bir bireşime varır. Örneğin adalet (sav), adaletsizliğe (karşısav) dönüşür ve yüksek bir adalete (bireşim) varır. Bu oluşmanın hızını, ortam ve koşullar belirler. Ortam ve koşulların gerektirdiğine göre bu oluşma, çok yavaş ya da çok hızlı olabilir. Mantıksal gelişmede her sav bir olumlama, her karşısav bir olumsuzlama ve yadsıma, her bireşim bir olumsuzlamanın olumsuzlanması ve yadsımanın yadsıması'dır. bkz. Sav, Bireşim, Yadsımanın Yadsınması, Yadsıma ve Olumlama.
Philosophical Dictionary

Sav.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Müddea, Fr. These, Al. These, İng. Thesis, İt. Tesi). Hegel'in eytişimsel mantığının birinci önermesi... Olumlama deyimiyle anlamdaştır. Diyalektik oluşma sav, karşısav, bireşim deyimleriyle gerçekleşir. Her şey karşıtıyle çatışır ve karşıtına dönüşüür, karşıtıyle birlikte bireşime girer. Bireşim, her savı karşısavıyle birlikte içerir. Her bireşim yeni bir savdır ve bir karşısavı gerektirerek aynı oluşmayla yeni ve daha üstün bir bireşime gider. Doğada ve toplumda aynı yasalarla oluşan bu gelişme, sarmal bir gelişmedir (helezonî tekâmül). Sarmal gelişim, her bireşimi daha üstün bir aşamaya ulaştırır. Her nesne ve olayda bu üç devimi birden yakalamak mümkün değildir, çünkü insanlar için belki de sonsuz sayılabilecek uzun bir sürede hâlâ bireşime girememiş oluşmalar vardır. Üstünde yaşadığımız dünya bu gerçeğin örneklerinden biridir. Dünya, bir gün, daha üstün evrensel varlığı gerçekleştirmek için göçecektir. Bundan başka her nesne ve olayda bu üstün aşamayı aramak da boşunadır, çünkü daha üstün bir aşamayı gerçekleştirmek için çöküşler ve geriye dönüşler de mümkündür. Örneğin adaleti adaletsizliğe dönüşmüş görürek şaşırmamalıdır, çünkü adaletin adaletsizliğe dönüşmesi daha üstün bir adalete erişmek içindir. Tarihsel gözlem ve bilimsel deneyler son tahlilde daima ileriye ve üstün'e doğru gidildiğini, sürekli devimselliğin her zaman bir gelişme süreci içinde oluştuğunu doğrulamaktadır. Her savın karşısavını bulmak ve belirtmek de sanıldığı kadar kolay değildir. Bunu bulmak ve belirtebelimek için bir savın oluşmasındaki ana belirleyiciyi, çatışan sayısız faktörler arasında, titizlikle inceleyip doğru olarak yakalamak gerekir. bkz. Karşısav, Bireşim, O4lumlama, Yadsımanın Yadsınması, Hegelcilik, Eytişim, Mantık.