ANOMİ [İng. Anomie]:


Résultats pour "ANOMİ [İng. Anomie]:"

Dictionnaire de sociologie

ANOMİ [İng. Anomie]:

(Dictionnaire de sociologie) :
Anomi, faydacılığın ve faydacı davranışın beklenen patolojik halidir. (Gouldner, A. W., 1971) anominin ortaya çıktığı sanayileşmiş ve gelişmiş toplumlarda faydacı yönü ağır basan insan tipi ve faydacılık bir sosyal norm haline gelmektedir.R.K. Merton'a göre ferdi saran sosyal çevre ikili bir özellik taşır. Bunlardan birisi "kültürel yapı", diğeri ise, "sosyal yapı"dır. Kültürel yapı, bir toplumda belirli olaylar ve durmlar karşısında o topluma mensup fertlerin ortak ve beklenen davranış şekillerini, bunların nasıl olması gerektiğini ortaya koyar. Sosyal yapı ise, nasıl olması gerektiğini değil, nasıl olduğunu ve mevcut fiilî durumu ortaya çıkarır. Sosyal yapı, bazı dönemlerde ve durumlarda kültürel yapıdan uzaklaşabilir. Aralarındaki sosyal mesafe açılıp kapanabilir. ancak, aralarındaki mesafe sürekli açılıyor ise, burada fonksiyon dışılık (de-functional) ve gizli fonksiyonel bazı unsurlar söz konusu olabilir. Bu farklılaşma anomi olarak isimlendirilebilir. (Erkal, M. E., 1993, Merton, R. K., 1964)Anomi, yerleşmiş sosyal norm ve değerlerin aşınması, güvenilirlikilerini kaybetmeleridir. Fonksiyonlarını yitiren unsurlar, sosyal yapıda kuralsızlığa sebeb olabilir.R. K. Merton'a göre, anomi, sapmaların (deviance) analizimide kullanılabilecek bir göstergedir.Sosyal bütünlemeile sosyal çözülme veya anomi halini birbirine zıt iki değişme olarak ele alan E. durkheim, tam ve mükemmel bütünlemeyi işbölümü teorisine bağlamaktadır. (Mayo, E., 1975) Anomi, maddi tatmine rağmen, manevi tatminsizliklerin görüldüğü, işbölümünün geliştiği ülkelerde görülebiliyorsa, bu durumda konuya sadece işbölümünün gelişmesiyle yaklaşmak eksiktir. Bu eksiklik gelişmesiyle yaklaşmak eksiktir. Bu eksiklik E. Durkheim'de de vardır. Ancak E. Durkheim de gerçekçi bir yaklaşımla moral değerlerin ve dayanışmanın zayıflaması sürecine dikkatleri çekmektedir. Moral değerlerin zayıflaması, fertler üzerinde dayanışmayı azaltan bir tesir yapmaktadır. (Durkheim, E., 1964)E. Durkheim, anomiyi anormal bir sosyal durum veya düzensizlik olarak tanımlamakta ve bu durumun mekanik dayanışmadan organik dayanışmaya geçite ortaya çıktığını savunmaktadır. (Jary, D. and J. 1991)Bazı düşünürlere göre; anomi haline bir takım tepkiler de doğmaktadır. Bu tepkiler arasında aşırı yenilikçi eğilim, dinî cemaatleşme, ilgisiz ve kayıtsız kalma hatta tipkici bir davranış olarak saldırganlık yer almaktadır. (Caplow, T., 1965)16. ve 17. Asırlarda ingiltere'de felsefî ve teolojik yazılarda yer alan anomi kavramı, 19. asrın sonlarına doğru Fransız sosyologu ve felsefecisi Jean merie Guyau ile göndeme gelmiştir. Guyau'ya göre ilişkilerin gerdîleşmesi, aşırı laikleşme, inancın şahsî bir mesele oluşu modern toplumlarda gelenekleri yıpratmıştır. Moral kayıpları ve kural dışılık eğer anomi ise; bunu doğuran sebepleri noral dünyada aramak ve bulmak gerekir. (Orru, M., 1983)