DEVRİM


Results for "DEVRİM"

Philosophical Dictionary

Evrim ve Devrim.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Tekâmül ve inkılâp, Fr. Evolution et revolution). Birbirlerini hazırlayan ve birbirlerin kuşulu bulunan diyalektik gelişme devimleri... Niceliksel (miktar, kemiyet-kantite) değişmeler, olgunlaştıklarıanda birdenbire bir sıçrayışla niteliksel (vasıf, keyfiyet-kalite) değişmelerle sonuçlanır. Niteliksel değişmeler de yeni niceliksel birikmeleri ve değişmeleri gerektirir. Doğasal ve toplumsal her varlıktaki karşıtlıkların çatışmasıyle meydana gelen bu hareket, çeşitli başlangıç, gelişme, sonraları kapsayan sürekli ve sonsuz bir harekettir. Her varlık; doğar, gelişerek yaşar, ölür ve yeniyi meydana getirir. Yasa budur: Eskinin yerini yeniye bırakması... Güneş de, yıldızlar da , öncesiz ve sonrasız gibi görünen dağ başlarındaki kayalar da yenidirler, çünkü bir zamanlar yoktular ve bir zaman sonra da olmayacaklardır, eskiyecekler ve yerlerini yenilere bırakacaklardır, tıpkı sosyal varlıklar gibi ve aynı yasaya bağlı olarak... Evrim ve devrim diyalektik yasası, evrensel varlık yasasıdır. bkz. Devrim, Evrim, Eytişimsel Özdekçilik, Tarihsel Özdekçilik.
Philosophical Dictionary

Karşı Devrim.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Mukabil ihtilâl, Fr. Contre revolution). Bir devrimin getirdiklerini ortadan kaldırmak ve geriye döndürmek için girişilen siyasal davranış... bkz. Devrim.
Philosophical Dictionary

Kültür Devrimi.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Hars inkılâbı, Fr. Revolution culturelle). Edinilmiş bütün bilgilerin halka yayılması... Bilmesinlercilik siyasasının karşıtı olarak toplumcu devrim siyasasadır. Toplumun bütünüyle gelişmesi ve toplumca en yüksek bilgi düzeyine erişilmesi amacını güder. Çünkü toplumcu bir toplumda halkın yönetime katılması ve her türlü üretimde başarıya ulaşılması, ancak böyle bir en yüksek bilgi birliğini gerektirir. bkz. Toplumculuk, Bilmesinlercilik.
Philosophical Dictionary

Sürekli Devrim Kuramı.

(Philosophical Dictionary) :
Troçkicilik (Troçkizm), Stalinciliğe karşı Marksçı muhalefeti adlandırır. Leon Trotsky (1877-1940), sürekli devrim kuramıyle Stalin'in (1879-1953) ulusçu sosyalizminin karşısına çıkmıştır. Trotsky'ye göre "sosyalist devrim ulusal alanda başlar, ama bu alanda başarılarla birlikte iç ve dış çelişmeler de zorunlukla artar. Böylelikle dünyadan ayrılan proletarya devleti sonunda bu çelişmelerin kurbanı olur. Bu çelişmelerden tek kurtuluy yolu ileri ülkelerdeki proletaryanın zafere ulaşmasıdır. Ulusal bir devrim kendine yeterli bir bütün olamaz, sadece uluslararası zincirin bir halkası olabilir. Stalinci bürokrasi, bir ülkede sosyalizm kuramıyle, yalnız taktik olarak sola döndüğünü, ama reformcu stratejik temelinden vazgeçmediğini göstermiş olmaktadır". Trotsky'ye göre dünya devrimi, Rus devriminin ayrılmaz bir rşartıdır ve Sovyetler Birliği'nden ayrı ve kendine yeter bir sosyalist toplum kurulabileceği yolundaki Stalinci tez, Marksizmin açıkça bozulması anlamına gelir: "Sürekli devrim mi, yoksa bir ülkede sosyalizmin kurulması mı? Karar, aynı zamanda, Sovyetler Birliği'nin iç sorunlarını, Doğudaki devrimin geleceğini ve hepsinin üstünde de enternasyonalin bütün alın yazısını ilgilendirmektedir". Troçki'nin bu tezinin karşısında Lenin'in ileri sürdüğü ve Stalin'in uyguladığı barış içinde birlikte yaşama ilkesine dayanan tek ülkede sosyalizm kuramı yer alır. Bu kuram da anamalcı sistemlerle toplumcu sistemlerin bir arada yaşayabileceklerini ve bunun son çözümlemede toplumculuğun yararına olduğunu ileri sürer.
Sociological Dictionary

DEVRİM [İng. Revoution]:

(Sociological Dictionary) :
Bir grubun devleti ya da yönetimi zorla ele geçirmesidir ve yapıda tepeden inme değişmelerin yapılmasıdır. Ancak bir eylemin devrim olabilmesi için kısa süre içinde temelli ve kökü değişiklikler yapılmasına gerek vardır. Yani ihtilâli bir inkılabın takip etmesi gereklidir. Eğer hiç bir değişiklik olmadan ihtilâl ile yönetici elit değişmiş ise, buna hükümet darmesi denir. (Bkz. İnkılâp)