Gözdengeçiricilik.


"Gözdengeçiricilik." Kelimesi için arama sonuçları

Felsefe Sözlüğü

Gözdengeçiricilik.

(Felsefe Sözlüğü) :
(Fr. Revisionnisme). Marksizmin diyalektik temelini yadsıyan Alman düşünürü Bernstein'in öğretisi.. Alman düşünürü Edouard Bernstein'a (1850-1932) göre, "diyalektik, Marksizmin sinesinde marınan bir hain, eşyanın her türlü gözlemi yolunda kurulmuş bir tuzaktır". Bu anlamda gözdengeçiricilik, diyalektik olmayan bir Marksizm gütmektir ki bu Marksizmi tümüyle yadsımak demektir. Gözden geçiricilik (revizyonizm), Marksizmin bu temel yapısının ve daha başka yanlarının yedinen gözden geçirilerek(revizyon) düzeltilmesi gerektiğini savunur. Bernstein'a göre "kimileri, Kapital'de bulunan birtakım sözleri, yanlış oldukları tanıtlandığı halde, korumak için çırpımaktadırlar. Bunu yapanlar Marx'ın yapıtının diyalektik biçiminiden kendelerini kurtaramayanlardır. Gerçekte Marx, ütopyacıların buldukları çözümü kabul etmiş ve ondan yola çıkmıştı. ama çözüm yollarını ve kullandıkları tanımlamaları yetersiz buluyordu. Bu yüzden, bunları değiştirmek istedi ve bunun bilimcibir dehanın çabası, keskin zekâsı ve gerçeğe olan sevgisiyle yaptı. Hiç bir önemli gerçeği görmezlikten gelmedi. Bu noktaya kadar Marx'ın yapıtından bilimsel yöntemi bozan hiç bir eğilim yoktur. işçi sınıflarının kurtuluşları için yaptıkları mücadeleye genellikle yakınlık duyulmasıbilimsel yöntemi sorsmaz. Ama son amacın ortaya çıktığı noktaya gelince Marx'ın söyledikleri belirsiz ve güvenilmez bir biçim almaktadır. Örneğin modern toplumda gelirlerin el değiştirmesiyle ilgili parçada çelişmeler vardır. Böylece bu büyük bilim dehası, bir öğretinin esiriymiş gibi görünmektedir". Bernstein, Alman düşünürü Conrad Schmidt'lle birlikte, Kant'a dönmek gerektiğini savunmuş ve Alman sosyol demokrat (sağcı toplumculuk) hareketinin önderliğini yapmıştır. bkz. İyileştirmecilik, Marsçılık, Eytişim, Eytişimsel Özdekçilik, Sağcı Toplumculuk.