Hücre.


Risultati per "Hücre."

Dizionario filosofico

Hücre.

(Dizionario filosofico) :
(Os. Hücre, Fr. Cellule). Bitki ve hayvanlarda en küçük anatomi birimi... Canlı varlıkların dokularını meydana getiren öğelerden her birine hücre denir. Hücreler dokuları, dokular da örgenleri meydana getirirler. Canlı hücrenin keşfi, bilimsel ilerleminin en büyük adımlarından biridir. M.J. Sehleiden ve T. Schwann, bitki ve hayvan hücrelerinin özdeşliğini tanıtlayarak, organık dünyanın birliği gibi çok önemli bir özdekçi sayın doğruluğunu göstermişlerdir. Bu buluşun Darwincilikle birleşmesi, çağdaş yaşambilime geniş ufuklar açmıştır. Engels Doğa Diyalektiği adlı yapıtında "yaşam, protein özdeklerinin varlık biçimidir" der. XIX. yüzyılın ilk yarısında, 1833 yılından 1859 yılına kadar Berlin üniversitesinde yaşambilimin tek yetkesi sayılan Profesör Johnnes Müller, öğrencilerinden Matthias Schleiden'in bitki dokularından hücre'yi bulduğunu görünce (1838); bir başka öğrensisini, Schwann'ı aynı şeyi hayvan dokularında aramakla görevlendirmişti. T. Schwann'ın hayvan dokularında da hücreyi bulması üzerine (1839), Müller'in bir başka öğrencisi Rudolf Virchow hücreyi hastalık durumunda inceledi ve şaşırtıcı sonuçlar ileri sürdü (1858). Organik hayatın hücrelerden meydana geldiğini ileri süren hücre kuramı (Os. Nazariye-i hücreviyye, Fr. Theorie cellulaire)na göre bitki ve hayvan vücutlarında doğan, çoğalan, hastalanan, azalan ve ölen hep hücre'dir. Bu kuram, bir varsayım değil, doğrulanmış bilimsel bir gerçektir. XVII. yüzyılın sonlarına doğru Malpighi ve Grew, bitki dokularında gördükleri içi sulu küçücük keseciklere bakarak bu varsayımı ileri sürmüşlerdi. 1808 yılında Treviranus, Malpighi ve Grew'nun hücrelerle birlikte görüp başka bir doku sandıkları ince uzun borucukların da yırtılmakla boru biçimini almış hücreler olduğunu tanıtlamıştı. 1833 yılında Brown, orkide çiçeği üstünde yaptığı incelemelerde hüçrenin nüve (Fr. Nucleus) sini bulmuştu. Schleiden ve Schwannın bulguları bütün bunları tamamlayarak bilimsel değerlerini ortaya koydu. Bu bulgular ve araştırmalara parelel olarak 1772 yılında Bonaventura Corti protoplazmayı incelemeye çalışmıştı. 1846 yılında Von Mohl ve 1852 yılında Remak, bitki ve hayvanlardaki yaşam özdeğinin protoplazma olduğunu ileri sürdüler. 1859 yılında De Bary ve 1861 ıyında Max Schultze bitki ve hayvan porotoplazmalarının özdeşliğini gösterdiler. bütün bunlardan sonra Von Mohl, Naegeli ve Virchow, kendiliğinden üreme kuramının yanlışlığını uanıtlayarak her hücrenin bir başka hücreden doğduğunu açıkladılar. bkz. Eytişimsel Özdekçilik, Evrimcilik.