KABA


Results for "KABA"

Philosophical Dictionary

Kaba Kamulculuk.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi iştirakçilik, Fr. Communisme vulgaire). Marx-öncesi ütopyacı kamulculuk anlayışı... İnsanları eşitleştirme gibi metafizik bir düş peşinde koşan bilimdışı kamulculuğun tarihi pek eskidir, çeşitli kuramsal ve eylemsel evrelerden geçerek Marx'a kadar sürüp gelmiştir. Yanlış bir eşitlik anlayışına dayanan ve kadınları bile paylaşılması gereken bir mülkiyet konusu sanan bu ütopik kamulculuk bilimdışıdır ve Marx tarafından şirddetle eleştirilmiştir. Marx'ın sert bir dille eleştirdiği bu bilimdışı düşler, günümüzde, kasıtlı burjuva ideologları tarafından bilimsel kamulculuğa yakıştırılmakta ve Marx'ın eleştirileri Marx'a karşı tekrarlanmaktadır. Yahudi Eseen'lerinden, İran Mazdekçiliğinden Doğrular derneği (Fr. Ligue de justes) ve Proudhonculuğa kadar sürüp gelen bu kaba kamulculuk, geleceği hazırlamak yerine, geçmişin ihtiyaçsız ve ilkel masal çağlarını amaçlar. Marx'ın deyimiyle "Emekçinin içinde yaşadığı koşulları ortadan kaldırmaz, tersine, bu koşulları bütün insanlara yayar". Marx, kadınlarda ortaklık ütopyasını sert bir dille yerer ve bunu genel fuhuş deyimiyle niteler. Marx, özel mülkiyeti aşmak durumunda bulunan kamulculukla, henüz özel mülkiyete erişememiş genel yoksulluk çağlarının özlemi durumunda bulunan kaba kamulculuk arasındaki büyük farka özellikle dikkati çeker; kaba kamulculuğun, ortak sofralarda yemek yiyip birbirlerine kardeş diyen ilkel Hıristiyanlık modelini göz önünde tuttuğunu ve bu bakımdan İncil'le beslenmekte olduğunu söyler. 1944 El Yazmaları'nda kaba kamulculuk "bütün dünyanın, kültürün, uygarlığın yadsınması" olarak nitelenir. Marx'a göre kamulculuk zorunlu ve uygarsal bir evrimdir, asla bir geriye ve ilkelliğe dönüş değildir. bkz. Kamulculuk, Kaba.
Environmental Glossary

KABA KİRLİLİK

(Environmental Glossary) :
[ Coarse pollution ] Ağırlık yada yoğun kirlilik; bir inçin 1/8 'inden daha büyük boyutlu, istenmeyen herhangi bir madde.
Islamic Glossary

KABA KUŞLUK (Dahve-i Kübr

(Islamic Glossary) :
Oruç müddetinin yarısı, öğleden bir saat evvelki zaman. (Bkz. Dahve-i Kübrâ)
Islamic Glossary

KABA NECÂSET

(Islamic Glossary) :
İnsandan çıkınca abdesti veya guslü gerektiren her şey, eti yenmeyen hayvanların, (yarasahâriç) ve yavrularının yüzülmüş, dabağlanmamış derisi, eti, pisliği ve bevli ile süt çocuğununpisliği, bevli ve ağız dolusu kusmuğu, insanın ve bütün hayvanlar ın kanı ile şarab, leş, domuzeti ve kümes ve yük hayvanlarının, koyun ve keçinin pisliği. (Bkz. Necâset)Deride, elbisede, namaz kılınan yerde, dirhem miktarı veya daha çok kaba necâset yoksa,namaz sahîh olur ise de dirhem miktarı bulunursa tahrîmen mekruh olur ve bunu yıkamakvâcibdir. Dirhemden çok ise yıkamak farzdır. Az ise sünnettir. Şarabın damla sını da yıkamakfarzdır, diyen âlimler de vardır. Necâset (pislik) miktarı bulaştığı zaman değil, namazadururken olan miktarıdır. Dirhem miktarı kaba necâsette dört gram ve seksen santigramağırlıktadır. Akıcı necâsetlerde açık el ayasındaki suyun y üzü genişliği kadar yüzeydir. (İbn-iÂbidîn)
Philosophical Dictionary

Kaba Özdekçilik.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi maddecilik, Fr. Materialisme vulgaire). İdealist yapılı özdekçilik... Eytişimden yoksun, bilimdışı özdekçilik anlayışını dilegetirir. Evrenin özdeksel bütünlüğünü sezmek gibi büyük bir başarıya ulaştığı halde bu vargısını, eytişimden yoksun bulunduğu için zorunlu olarak idealizme düşmesinden ötürü, aşırılığa vardırmış ve üst olanı alt olana indirgemiştir. Kaba özdekçilik anlayışı, idealizme karşı çıktığı halde, idealist yapılıdır ve metafizik düşünmenin tekyanlılık yanılgısını taşır. Ruhsal faaliyeti bütünüyle yadsır ve bunun sonucu olarak insan bilincini de özdek sayar. Örneğin Karl Vogt, "tükürük benzeri nasıl tükürük ya da karaciğer nasıl safra salarsa beyin de öylece düşünce salar", Moleschot "düşünce, beyinden çıkan fosfordur" derler. Ludvig Büchner ve Ernest Haekel gibi mekanik anlayışlı özdekçiler de bu kaba özdekçiliğe düşerler, örneğin Haekel "ruh, plazmadır" der. Oysa insan bilinç-düşünce-ruhu'nu _eşdeyişle ruhsal faaliyeti- özdekle aynılaştıran bu kaba özdekçilik anlayışıyle, özdeği bunların ürünü sayarak aynı aynılaştırmayı ters açıdan yapan idealizm arasında hiç bir fark yoktur. Bilinç ve özdek aynı şeyse, hangisine öncelik tanınırsa tanınsın, sonuç olarak aynı yere varılır ve materyalizm kadar idealizm de haklı olur. Oysa, birbirine karşıt gibi görünen, bu her iki uç da metafizik düşünme sisteminin tekyanlılık yanılgısı içindedirler. Bilinçle özdeği bütünüyle aynılaştırmak, bunları bütünüyle ayrılaştırmak kadar yanlıştır. bilinç, elbette özdeksel bir gelişmenin ürünüdür ama özdeğe indirgenemez. Nasıl ki çocuk da annenin ürünüdür ama anneye indirgenemez ve anneyle aynılaştırılamaz. Eytişimsel özdekçilik, kaba materyalizmle idealizmin düştükleri bu tekyanlılık büyük yanılgısını aşar ve bilinçle özdeğin ayrılaştırılamayacakları gibi aynılaştırılamayacaklarını da meydana koyarak her ikisinin ayrı özelliklerini ve sıkı bağımlılıklarını gösterir. Aynı özdeksel koşullarda yetişen her çocuğun bir Mozart olamayacağı ne kadar doğruysa müzikdışı özdeksel koşullarda yetişseydi Mozart'ın da bir Mozart olamayacağı o kadar doğrudur. Bir Mozart olabilmek için Mozart'ı yetiştiren özdeksel koşullar kadar Mozart'ın ruhsal yetenekleri de gereklidir. bkz. Özdekçilik, Eytişimsel Özdekçilik, Düşüncecilik, Kaba.