KANUN


Results for "KANUN"

Dictionary of Economics

MAKSİMUM’LAR KANUNU

(Dictionary of Economics) :
Bütçe dengesini, parlamentoların masrafçı eğilimlerine karşı korumak amacıyla uygulanan bir prosedür. Seçim bölgelerinin sonsuz olan ihtiyaçlarının, bütçe olanaksızlıkları nedeniyle tamamen yerine getirilmesi mümkün olamamaktadır. Bu durumda, milletvekillerinin kimi zaman taleplerini parlamento genel kurulundan geçirme girişmlerine karşı, hükümetler genel kurul müzakereleri başlarken kanun harcamalarına bir tavan sınırı çizilmesini talep ederler. Genel kurul bütçe tasarısının bir bölümünden diğerine masraf kaydırmaları yapmakla birlikte, başlangıçta belirlenen harcama tavanını gözetir.
Dictionary of Economics

MİLLİ KORUMA KANUNU

(Dictionary of Economics) :
Türkiyede 26 Ocak 1940 tarihinde çıkartılan ve hükümete olağanüstü hallerde ulusal ekonomi ve savunmayla ilgili önlemler alma görevi ve yetkisini veren yasa. II. Dünya Savaşının çıkarttığı tehlikelere karşı, hükümetin çalışmalarını kolaylaştırmak amacıyla çıkartılmıştır. Bakanlar Kurulunun 16 Eylül 1960 tarihli kararıyla uygulamadan kaldırılarak askıya alınmış olması, resmen yürürlükten kaldırma anlamına gelmediğinden, gerek duyuluduğunda yeniden uygulamaya konulabilir. Yasanın uygulandığı dönemde Bakanlar Kurulu 6. maddenin verdiği, halkın ve ulusal savunmanın gereksinimlerini sağlamaya yönelik ticari ve sınai kurumlar oluşturma yetkisine dayanarak 1941de Petrol Ofisini, 1952de Et-Balık Kurumunu kurdu. Milli Koruma Kanununun getirdiği kararname türü ile hükümetin yetki alanı genişlemiş, hükümet iktisat, ticaret, çalışma, üretim, tüketim gibi konularda normal zamanlarda sözü edilmeyecek derecede geniş bir hareket serbestliği kazanmıştır.
Dictionary of Economics

PARETO KANUNU

(Dictionary of Economics) :
Paretonun, 1896da yayınlanan Siyasal İktisat Dersleri isimli eserinde, ülkelede gelirin dağılımına ilişkin olarak geliştirdiği kanun. Pareto Kanunu aşağıdaki formülle ifade edilmektedir:logN = LogA - ?logXFormülde X; belirli bir gelir düzeyini, N; gelirleri X düzeyinde veya üstünde olanların sayısını gösterir. A ve ? sabit sayılarıdır. Denklemin Nx a = A veya N = Ax -? şeklinde de yazılması mümkündür.Pareto Kanununa göre, zamana ve mekana bağlı olmaksızın bütün çağlarda ve bütün ülkelerde, gelir dağılımını gösteren eğrilerin üst kademelerindeki eğimi birbirinden farksızdır. Bir başka ifadeyle, birkaç ülkeye ait gelir dağılımı iynı diyafram üzerinde Lorenz eğrileri ile belirtilecek olursa, bütün eğrilerin sğ üst kenarından itibaren belirli bir noktaya kadar birleşmiş durumda inmeleri gerekmektedir. Gelir dağılımına ait farklar veya eğrilerin eğim farkları, ancak formüldeki X miktarının altında bulunan kademelerde başlayacaktır. Pareto, sosyal ve siyasi özelliklere, iktisadi bünye ayrıcalıklarına ve vergi rejimine bağlı olmaksızın en yüksek kademedeki gelirlerin her zaman ve her yerde aynı şekilde dağıldığına inanıyordu. (Ayrıca bk. Vilfredo Pareto, Lorenz Eğrisi).
Dictionary of Economics

PARKİNSON KANUNU

(Dictionary of Economics) :
Kamu yönetiminde, kırtasiyeciliğin (bürokrasinin) artması sonucunda iş veriminin düşeceğini ileri süren ekonomik kanun. Bu kanuna göre, her bürokratik görev sonunda yeni personel gereksinmesi doğacaktır. Yeni personel alımı ise verimin düşmesi demektir. İstihdam politikası nedeniyle kamu yönetiminin mevcut kadrolarında bir azaltma yapılmaması ve mevcut personele yeni görevler bulmaya çalışması sonucu, azalan verimler kanunu işlemeye başlayacaktır. Örneğin kamu yönetiminde bilgisayar kullanımına geçilmesi durumunda, daha önce bu işleri yapan personelin işini kaybetmesi söz konusu olmamakta, bunlara yeni görevler oluşturulmaya çalışılmaktadır.
Dictionary of Economics

TUNÇ KANUNU

(Dictionary of Economics) :
Ücretlerin, işçilerin asgari geçimlerini sağlayacak düzeyin üzerine çıkması halinde, bunun nüfus artışını teşvik edeceğini ve buna bağlı olarak artan emek arzının, ücretleri tekrar asgari geçim düzeyine indireceğini öne süren görüş. Alman sosyalistlerinden Ferdinand Lasselenin bir teorisidir. Aslında bu kanunun dayandığı fikirler, Ricardonun teorisinden kaynaklanmaktadır.