MİLLÎ
MİLLİYETÇİLİK [İng. Nationalism]:
(Sociological Dictionary) :
Bir toplumda millî kültürü hâkim kılmak veya başka bir toplumun baskısından kurtulmak, bağımsızlığı kazanmak kadar sürdürebilmek için gerekli olan kültür ve siyaset eğilimleridir. (Ülken, H. Z., 1969)Milliyetçilik, milletlerin iç ve dış engellemelere rağmen, ekonomide, dış politikada ve kültürel alanda sistemli bir şuurlu bir şekilde kendi değerlerine, menfaatlerine, kimliklerine sahip çıkmalarıdır. Bu düşünce ve davranış şeklinden uzaklaşma, milletleri Dünya'da belirli merkezlerin ve tesirli ülkelerin siyasî, ekonomik ve kültürel açık pazarı haline getirebilir. Milliyetçilik, diğer milletlerin de varlığına saygı duyarak ve kendilerine de saygı duyarak toplumu her alanda yaşama hakkına sahip kılmaktır. Ne dışa kapanmaya, ne de diğer milletlere duygusal düşmanlıklara ihtiyaç vardır. Milletlerarası işbirliği ve dayanışma, millî menfaatlerden taviz verilerek elde edilemez. Milliyetçiliğin kanda, renkte ve kafatası şekillerinde değil; bir millete mensup olam şuurunda, milli ve dinî acılı ve sevinçli günlere, milli sembollere katılabilmede, kültür unsurlarından zevk ve pay alabilmede aranması gerekir. Milliyetçilik, sadece fikirde, duyguda yaşayan bir birliktelik değildir. Yaşanan bir şey olduğu için davranışlarda, tutumlarda kendisin müşahhaslaştırır (somutlaştırır). Tavır alışlar bütünüdür. Sadece resmi törenlerde kullanılabilen bir malzeme değildir.Milliyetçilik, milletlerin kalabalıklaştırılmamasının, coğrafyaların vatansızlaştırılmamasının garantisidir. Önce Türk insanının meselelerine eğilmeyi daha sonra da insanlığa yaklaşmayı gerektirir.Milliyetçilik, korumacılığı ve gelişmeciliği bünyesinde kapsar. (Bkz. Mahafazakârlık) Milliyetçilik hareketlerini sadece bir sınıfa has veya sadece 1789 Fransız İhtilâli'nin bir sonucu gibi "burjuöazi" ile özdeş görmek eksik bir bakış açısıdır. Milliyetçiliği, "ulusal kapitalizm dönemi" ne has bir görüş veya ideoloji olarak görmek de yanlıştır. Milliyetçiliği burjuvazinin ve kapitalizmin gelişmesinden doğan bir geçiş toplumuna ait düşünceolarak görmek de milliyetçiliğin Batıya has bir yorum çeşididir. Bilge Kağan'ın Orhun Abidelerinde Çin kültüründen etkilenilmemesi buyruğu, düşman saldırılarına karşı kuvvetli olunması isteği, "üstte gök çökmedikçe, alta yer delinmedikçe, senin ilini töreni kim bozar" dediği 730'lu yıllarda ne kapitalizm, ne de, burjuvazi vardı. (Bkz. Burjuvazi vardı.(Bkz. Burjuvazi) Milliyetçi düşüncenin sınıfı olmaz.Bazı düşünürler insanlık tarihin, milli menfaat çatışmalarının tarihi olarak da görürlerİslâm'da milliyetçilik değil; ırkçılık kabul göremz. İslâma göre üstünlük, "takva" dadır. İslâm, farklılıkları reddetmeyen ve onların üzerinde birlik (tevhid) arayan bir dindir. Her bir kavmin yaratılış ve varlık sebebini kavrayamayanlar, İslâmı da yeterince anlayamayanlardır.Sınırsız, vatansız, millî menfaatlerin terkedileceği, millî sembollerin dışlanacağı, milletlerin kendi milli varlıklarını ve kimliklerini reddecekleri bir dünya ütopyadır. (Bkz. Ütopya)Milliyetçilik din dışı bir ideoloji de değildir. Korunarak geliştirilmesi gereken milli kültür içinde din önemli bir sosyal müessesedir.Milliyetçilik ve onun sosyal ve ekonomik hayata somutlaştırdığı tavır alışlar, toplumu birleştirci ve yüksek bir ideal uğruna bütünleştirci bir rol oynarlar. Bu tavır alışlar ve davranış şekilleri, millet seviyesinde kabul görmüş ortak mutabakatların savunulmasıdır. Bunlar sadece herhangi bir sınıfı, tabakayı, aşiret veya boyu, siyah ve beyaz renklileri değil,milletin bütününü yakından ilgilendirir. Bu bakımdan, milliyetçilik bölen değil, birleştiren bir düşünce sistemidir. Milliyetçililğin tecavükâr şekilleri Türk tarihine yabancıdır.
FERT BAŞINA MİLLİ GELİR
(Dictionary of Economics) :
(Bk. Kişi Başına Gelir)
GAYRİ SAFİ MİLLİ HASILA
(Dictionary of Economics) :
Bir ülkede belirli bir dönemde (genellikle bir yıl) üretilen mal ve hizmetlerin parasal değeridir. Toplam hasılanın değeri ekonominin net başarısını gerektirmez. Net başarıyı bulmak için Gayri Safi Milli Hasıladan amortismanların çıkarılması gerekmektedir. Böylece Safi Milli Hasılaya ulaºilir. Safi Milli Hasıla içinde devlete ödenen dolaylı vergiler saklıdır. Safi Milli Hasıladan, Dolaylı Vergi çıkarılırsa, faktör fiyatlarıyla Safi Milli Hasılaya ulaºilir. Safi Milli Hasilaya transfer ödemeleri eklenip şirketlerin dağıtılmayankarları ve sosyal sigorta aidatları çıkarılırsa kişisel gelire ulaşılır. Kişisel gelirden devlete ödenen dolaysız vergiler çıkarılırsa kullanılabilir gelire ulaşılır.
İKTİSADİ MİLLİYETÇİLİK
(Dictionary of Economics) :
Askeri ve sivil ihtiyaçların karşılanmasında ülkenin dış ülkelere bağlı olmayacak, kendi imkanları ile savaşta ve barışta kendine yetebilecek bir duruma erişmesini hedeflemektedir.
MİLLİ GELİR
(Dictionary of Economics) :
Ulusal ekonomide mal ve hizmet üretimine katılan faktörlerin, bunun karşılığında aldıkları payların toplam parasal değeri. Milli gelir, belli bir dönem (genellikle bir yıl) içindeki toplam mal v ehizmet üretiminin parasal değeri ya da amortismanlar (sabit sermaye tüketimi) için gerekli pay ayrıldıktan sonra geriye kalan gelirlerin toplamı şeklinde olmak üzere başlıca iki yoldan hesaplanır. Milli geliri gayri safi milli hasıladan yola çıkarak hesaplayabilmek için GSMHdan amortismanlar ve dolaylı vergiler çıkartılır. Böylece hesaplanan faktör fiyatlarıyla milli gelir belirli bir dönemde elde edilen ücret, maaş, kar, faiz temettü, kira vb. gibi gelirlerin toplamını belirtir. GSMHdan sadece amortismanların düşülmesiyle elde edilen değer ise alıcı fiyatlarıyla milli gelir olarak adlandırılır.