Mekanikçi Gerekircilik.


Results for "Mekanikçi Gerekircilik."

Philosophical Dictionary

Mekanikçi Gerekircilik.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İcabiye-i mihanikiyye, Fr. Determinisme mecanique). Her türlü nedeni mekanik nedene indirgeyen ve rastlantıyı nedensizlik sayarak yadsıyan gerekircilik anlayışı... Geniş bir nedensellik anlayışı olan gerekircilik (determinizm), XVIII. ve XIX. yüzyıllarda, fizikçi Isaac Newton'un (1642-1727) mekaniğinden etkilenerek dar bir neden-sonuç dizisi anlayışına yöneldi. Bu anlayışa göre her belli sonucun belli bir nedeni olmalıydı. Her sonuç yeni bir nedeni ve yeni bir sonucu doğurmak zorundaydı. Rastlantı (tesadüf), nedensizlik demekti ve olamazdı. her türlü neden, mekanik bi nedendi. oysa bu mekanikçi gerekircilik, bilimsel alanda -ki gerekircilik bilimsel alanın temelidir- birçok biyolojik, psişik, fizyolojik, sosyolojik olguları ve fenomenleri açıklayamıyordu. Kuanta mekaniği, mikrofizikte rastlantının da zorunluk kadar önemli bir rol oynadığını tanıtlamıştı. Maddeninin, eski fiziğin sandı4ğı gibi, yeknesak olmadığı ve sonsuz bir çeşitlilik içinde bulunduğu anlaşılmıştı. Olayları ve fenomenleri daha geniş bir ilişki olan karşılıklı aksiyon içinde ele almak gerekiyordu. Büchner, Vogt, Haeckel, Cabanis, Huxley ve Moleschotte gibi mekanikçi düşünürlerin sınırlarının tersine mekanikçi gerekircilik çağdaş bilimin hiç bir işine yaramıyordu. bkz. Gerekircilik, Mekanikçilik, Nedensellik, Rastlantı, Mekanik Devim, Mekanik, Eytişimsel Özdekçilik, mekanikçi Özdekçilik.