SOSYOLOJİ

Results for "SOSYOLOJİ"

Sociological Dictionary

DİN SOSYOLOJİSİ [İng. Sociology of Religion]:

 (Sociological Dictionary) :
Klasik sosyologların bir çoğu din müessesesinin analizi üzerinde çalışmışlardır. Bunlar arasında bilhassa Weber ve E. Durkheim zikredilebilir.E.Durkheim'in dinmüessesesine bakış toplumun bütünleşmesinde dinin fonksiyonel bir parça olmasından kaynaklanmaktadır. Dinin bütünü tamamlayan fonksiyonel bir parça olması, onun toplumdaki sosyal tesirlerini ortaya koymaya yetmemektedir. Çünkü, din, ahlâk, ekonomi, psikoloji ve sosyoloji ile ilgili konuları bir ölçüde şekillendiren bir sosyal müessesedir. Dinin sosyal boyutu dar bir açıdan değerlendirilmemelidir. Durkheim'deki bu eksik bakış açısını Z. Gökalp (Bkz. Gökalp, Z.) tamamlamakta ve dine geniş kapsamlı bakmaktadır.M. Weber ise, değişik din ve inancın sosyal değişme ve kalkınma üzerinde farklı etkileri olduğuna işeret etmektedir. Nitekim Protestan ahlâkının ekonomik gelişmedeki rolü buna örnektir.Bazı sosyologlar dadin müessesesini ve dinin fonksiyonunu toplumların sadece belirli dönemlerinde kabul etmekte -A. Comte'da olduğu gibi-dirler. Ona göre teolojik dönem sonrası meta-fizik ve pozitif dönemlerde din adetâ kaybolmaktadır. K. Marx gibi dini bir üst yapı kurumu olarak görüp onu reddeden düşünürler de vardır.Din sosyolojisinin ana hareket noktası,dine sosyal bir boyuttan bakarak, inaç ile sosyo-kültürel yapı arasındaki ilişkiyi yoklamaktır. ayrıca, sosyal değişme sürecinde din müessesesine bakış da, din sosyolojisinin kapsamı içindedir. Dinin değer hükümlerini, davranışları, ahlâk, örf ve âdetleri yönlendirici özelliği, onun sosyolojik bakımından ele alınmasını gerekli kılmaktadır. din sosyolojisi sosyolojinin bir alt disiplinidir. (Bilgiseven, A. K., 1985, O'Dea, T.F., 1976, Weber, M., 1965, Wach, J., 1962)
 Sociological Dictionary

EDEBİYAT SOSYOLOJİSİ [İng. Sociology of Literature

 (Sociological Dictionary) :
Sosyolojisinin bir dalıdır. Genel sosyoloji ile sürekli irtibatlandırılması gereken bir alt sosyoloji dalıdır.Edebiyat, sosyo-kültürel kimliğimizn söz ve yazı halinde kendini dışa vurmasıdır. Bir başka ifadeyle toplum iinde şekillenen ve toplumu diğer toplumlardan ayıran, sosyal varlığımızı olduğu gibi aksettiren ahinkli ve anlamlı ifade ve semboller toplamıdır. ( Ülgener, S. F., 1988)Edebiyata konu olan eserler, belirli bir dönemde ve belirli bir sosyal yapı şartlar içinde meydana gelir. Bir edebi eseri, yazıldığı dönemin özelliklerinden ve o dönemin şartlarından ayrı düşünemeyiz. Eseri meydana getiren yazar bu da zaman diliminden o dönemin sosyal olaylarından ve kültürel çevreden etkilenir ve karşılıklı bir alış-veriş içinde olur. Yazarın bir şeyler ortaya koyabilmesi, kendi kültürel çevresinden bir şeyler kazanabilmesine bağlıdır. Yazarın şahsi kabiliyeti önem taşımakla beraber, kültür çevresinden aldığı payı ortaya koyabilmesi, eserde somutlaşır.Mehmet Akif, Yahya Kemal, Ziya Gökalp, Ömer Seyettin, Halide Edip Adıvar. Ahmet Hamdi Tanpınar, Necip Fazıl, Ahmet Hikmet Müftüoğlu, Mehmet Emin Yurdakul, Peyami Sefa gibi bir çok ünlü edebiyatçımızın eserlerinde sosyal boyut hâkimdir ve esere şekil vermektedir
 Sociological Dictionary

EĞİTİM SOSYOLOJİSİ [İng. Educational Sociology]:

 (Sociological Dictionary) :
(Bkz. Sosyolojik Açıdan Eğitim)
 Sociological Dictionary

HARP SOSYOLOJİSİ [İng. Sociology of War]:

 (Sociological Dictionary) :
İkinci Dünya Harbi ve sonrası, siyasi ve askeri gelişmeler ele alınırken, toplumun ilmi olan, sosyolojiden de faydalanılmıştır. Sosyoloji harp olgusu içinde yeni malzemeler bulmuş, harbin doğurduğu sosyal meseleleri ve olayları ele almıştır. Aile, mülkiyet gibi birçok sosyal müesseseyi yeniden şekillendiren harbin çok yoğun nüfus hareketlerine sebep olduğu bilinmektedir. Harbin toplumlar arası bir sosyal çatışma şeklinde ele alındığı görülmektedir. Durkheim, ihtiharların barışdönemlerinde daha fazla, savaş dönemlerindedaha az olduğunu araştırmaları ile ortaya koymuştur. Harp insanların mesleklerini, konutlarını, hayatlarını değiştirebilmektedir.Medeniyet dönemi harpleri olarak isimlendirilen harp lerde harbi doğuran sosyal faktörler arasında din ve ideolouji önem kazanmıştır.Harp, bazılarına göre ilahî bir kanundur. Psikolojik ve ferdî tezahürlerle açıklanabilir. Bazılarına göre, ise, biyolojik bir zarurettir, dengeyi ve istikrarı sağlar, despotların ihtiraslarından doğar. Sömürgecilik hareketleri ve milli devletlerin varlığına yönelik saldırılar harbi meşru kılabilir. Zaman zaman sosyal bütünleşmeye, zaman zaman ise çözülülmeye sebeb olabilir. (Ergin, F., 1943, Erkal, M. E. 1985, Clauwitz, C., 1975, Raşit M., 1945)
 Sociological Dictionary

HUKUK SOSYOLOJİSİ [İng. Sociology of Law]:

 (Sociological Dictionary) :
Toplumun bir alt sistemi ile ilgili bir sosyoloji dalıdır.Hukuk sosyolojisinin ilgilendiği temel alan hukuki yapı, müesseseler ve hukuki olayın sosyal boyutudur. Hukuki olay aynı zamanda genel çizgileri ile bir sosyal oaydır. Toplumun kültürel yapı özellikleri ile hukuk alt sistemi arasında yakın bir bağ ve karşılıklı etkileşim vardır. Örf ve âdetleri içine alan yazısız hukuk ile, yazılı hukuk arasında parelellik kurulmaması halinde; yasa, yönetmelik veya anayasaların işlerliği ve toplumdaki fonksiyonel değerleri zayıflar. Hukuk sosyolojisi hukuku temel ilgi alanı olarak kabul etmekle beraber genel sosyoloji ve toplumun bütünü ile ilgili konulardan da uzak durmaz. (Jary, D. and J., 1991, Öktem, N. 1985. Topçuoğlu, H., 1963)
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (113404k) Turkish - Germany Dict. çüş (77692k) Turkish - French Dict. açık (64178k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (53219k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (44335k) Turkish - French Dict. çatı (43803k) Turkish - French Dict. balık (43239k) Turkish - Germany Dict. hasır (39148k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (36424k) Turkish - French Dict. ırmak (35907k) Azerbaijani - Turkish Dict. necesen (34955k) English - Turkish Dict. credit an amount to s.o.´s account (33947k)