dolay


Results for "dolay"

Philosophical Dictionary

Dolayım.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Tavassut, Fr. Mediation, İng. Mediation). Bir şeyi başka bir şeyin aracılığıyle tanımlama... Araçlı'yla araçsız'ın ilişkisini ve bağımlılığını dilegetiren dolayım deyimi Hegel felsefenin temel kavramlarından biridir. Hegel diyalektiğine göre bir şey, tek başına hiç bir şeydir; ancak belli bir ilişkisi ya da bütün ilişkileri içinde somut bir gerçeklik kazanır. Çağdaş idealist felsefeler bu kavramı da, çığu temel kavramlar gibi, gerçek anlamından saptırmaya çalışmışlardır. Örneğin, varoluşçu Fransız düşünürü Jean-Paul Sartre'a (1905) göre bilgi ve düşüncenin ilerleyişi, dolayımlara (medyasyon) dayanarak gerçekleşir. Somut insanı kavrayabilmek için onun içinde yaşadığı toplumu ve sınıfı göz önünde tutmak yetmez. Somut insanı belirleyen, ekonomik koşulların dışında, daha birçok şeyler vardır. Örneğin, insanın çocukluğu ve bu çocukluğun içinde oluştuğu aile çevresi insanın belirlenişinde önemli etkenlerdir. Bunlar öyle dolayımlardır ki, durulup ayrıca ve özellikle incelenmeden gelişme süreci kavranamaz. Sartre'a göre Marksizm bu dolayımlar hiyerarşisinden yoksundur. bkz. Somut, Hegelcilik, Eytişimsel Özdekçilik.
Sociological Dictionary

DOLAYLI SORU[İng. Non-directive Interview]:

(Sociological Dictionary) :
Araştırma yapılan konuda geniş bilgi toplamak amacıyla görümeciye çok konuşma fırsatı verilen soru tipidir.
Sociological Dictionary

DOLAYSIZ SORU [İng. Focuse Interview]:

(Sociological Dictionary) :
Sosyolojinin kurucuları arasında yer alan E. Durkehim sosyolojist bir düşünce çerçevesi içinde kalarak, çok sebepli metodoloji kuralını geliştirmiştir.
Dictionary of Economics

DOLAYLI TALEP

(Dictionary of Economics) :
Ara ve yatırım mallarına olan talep, tüketicinin nihai mallara olan talebinin türevi olduğundan, dolaylı talep olarak adlandırılır.
Dictionary of Economics

DOLAYSIZ KONTROLLER

(Dictionary of Economics) :
Dış ticaretle ilgili olarak, ithalatı kısıtlayıcı önlemleri kapsayan ticari ve mali kontrollerdir. Mali kontroller kambiyo denetimi, katlı kurlar; ticari kontroller ise kotalar, gümrük tarifeleri, ithalat yasaklarından oluşur.