BURHÂN

Results for "BURHÂN"

Islamic Glossary

BURHÂN

 (Islamic Glossary) :
1. Bir dâvâyı isbat eden kesin delîl.Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki:(Yahûdîler ve hıristiyanlar) dediler ki: "Yahûdî ve Nasrânî olanlardan başkası aslâCennet'e girmeyecek!"Bu onların kuruntularıdır. (Habîbim onlara) söyle: Eğer (buiddiânızda) doğru kimseler iseniz, burhânınızı getiriniz. (Bekara sûresi: 111)2. Mantık ilminde mukaddime denilen ve kesin netîceye ulaştıran iki cümle (söz).
 Islamic Glossary

Burhân-ı İnnî

 (Islamic Glossary) :
İnneli (elbetteli) delîl. Eserden müessire (o eseri yapana), san'attan san'atkâra ve netîcedensebebe götüren delîl. Kelâm (akâid) ilminde daha çok bu delîl kullanılır."Âlem hâdisdir (sonradan var olmuştur). Her hâdisin bir sânı'ı (yapanı) vardır" cümleleri,isbat edilmek istenen "Âlemin sânı'ı (yaratıcısı) Allahü teâlâdır" sözü için burhân-ı innîdir.(Teftâzânî)
 Islamic Glossary

Burhân-ı Limmî

 (Islamic Glossary) :
Limeli (niçinli) delîl. İlletten sebebden ma'lûle (illetin bulunduğu şeye), müessirden (eseriyapandan) esere, san'atkârdan san'ata, sebebden netîceye götüren delîl. Görülen ateştendumanın varlığına hükmetmek böyledir.
 Islamic Glossary

Burhân-ı Tatbîk

 (Islamic Glossary) :
Kelâm ilminde Allahü teâlânın varlığını ve kadîm (ezelî), olduğunu (başlangıcınınolmadığını) isbâtta kullanılan delîllerden biri.Allahü teâlâ, kadîm, ezelî ve ebedî olmasaydı, hâdis (sonradan yaratılma) olsaydı, O'nuyaratan bir yaratıcı bulunurdu. Bu yaratıcı kadîm (bir başlangıcı yok) ise, Allah O'dur. Hâdis(bir başlangıcı var) ise, O'nu yaratan biri lâzım olur. Böylece, ka dîm olmayan yaratıcılar zincirimevcut olur. Bu zincire teselsül denir. Teselsül ise, muhâldir (imkânsızdır), olacak şey değildir.Teselsülün muhâl olduğu Burhân-ı tatbîk ile isbât olunur. Bir şeyin sonsuz yaratıcılarını,birinciden başlayarak, sonsuz şekilde, yan yana dizelim. İkinci yaratıcıdan başlayarak, ikinci birsıra daha düşünelim. Sonsuza giden ikinci sıra, birinci sıradan bir noksan olduğu için, kısadır.Kısa olana sonsuz denilemez. İkinci sıra sonsuz olamadığı için, bundan bir fazla o lan birincisıra da sonsuz olamaz. Yâni, bir ucu sonsuza giden yarım doğru düşünülebilir. Fakat böyle birşey mevcut olamaz. Teselsül olamaz. Sonsuz sayıda yaratıcılar olamaz. Sonsuz var olan biryaratıcı olur. Bu tek yaratıcı ezelîdir, ebedîdir, sonsuz olarak vardır. Varlığı kendindendir,başkasından değildir. Âkıl ve bâliğ olan kimse, Allahü teâlânın sonsuz var olduğunu ve başkaher şeyin yoktan var edildiklerini işittikten sonra, aklını kullanmayıp, düşünmeyip, bunainanmazsa veya aklını kullanıp, düşünüp de bunu aklı kabûl etmez, fenne uygun değildirdiyerek red ederse îmânsız demektir. (Ahmed Âsım)
 Islamic Glossary

Burhân-ı Temânü

 (Islamic Glossary) :
Kelâm ilminde Allahü teâlânın varlığını ve birliğini isbâtta kullanılan delîl.Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyruldu ki:Eğer yer ile gökte Allah'tan başka ilâhlar olsaydı, âlemdeki nizâm bozulur karmakarışık olurdu. (Enbiyâ sûresi: 22) Bu âyet-i kerîmede Burhân-ı temânü'ye işâretedilmektedir. Yâni âlemin yaratıcısının iki olduğu farz edilse, bu iki yaratıcının fiill eri (işleri),birbirinden, ya farklı veya aynı olur. Birbirinden farklı olursa, âlemin karmakarışık olması lâzımgelir. Yâni göklerin ve yeryüzünün bu husûsî nizâmından (düzeninden) çıkmasını ve yokolmasını veya birbirine zıt şeylerin aynı anda bir yere toplanmasını îcâbettirir. Meselâ iki ilâhtanbirisi, Zeyd ismindeki insanın hareket etmesini, diğeri de o anda hareket etmeyip sükûnunu(hareketsizliğini) irâde etse (dilese), ilâh oldukları için ikisinin kudreti birlikte Zeyd'e te'siredince, cem'i zıddeyn (iki zıddın bir araya gelmesini) îcâbettirir. Bu ise, mümkün değildir.Çünkü cem'i zıddeyn, muhaldir (mümkün değildir). Yâni Zeyd aynı anda hem hareketli, hemhareketsiz olamaz. Ya hareketlidir, ya hareketsizdir. O halde Allah tektir, O' ndan başka ilâhyoktur. Her şeyi yaratan, durduran ve hareket ettiren O'dur. ( Seyyid Şerîf, MuhammedRebhâmî)
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (92236k) Turkish - Germany Dict. çüş (72712k) Turkish - French Dict. açık (55666k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (40748k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (40336k) Turkish - French Dict. balık (39076k) Turkish - French Dict. çatı (37244k) Turkish - Germany Dict. hasır (35432k) Azerbaijani - Turkish Dict. necesen (33600k) English - Turkish Dict. credit an amount to s.o.´s account (33210k) Turkish - French Dict. ırmak (32202k) Turkish - Germany Dict. hercai (31376k)