ılık


Results for "ılık"

Islamic Glossary

BÂBÎLİK

(Islamic Glossary) :
On dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında İran'da el-Bâb Ali Muhammed isminde bir acemtarafından ortaya çıkarılan bozuk yol. Kendisinin Mehdî olduğunu iddiâ eden, beklenen imâmaaçılan bir bâb (kapı) olduğunu söyleyen Ali Muhammed'e el-Bab, onun yoluna da Bâbîlikdenildi. Daha sonra Behâîlik adıyla devâm etti. (Bkz. Behâîlik)
Islamic Glossary

BEHÂÎLİK

(Islamic Glossary) :
Müslüman görünüp İslâmiyet'i içerden yıkmak için çalışan El-Bâb Ali Muhammedismindeki bir acemin talebesi olan Behâullah'ın, kurduğu bozuk yol.Behâîlere göre namaz, Hayfa'ya karşı durup, Allah'ı düşünmektir. Namaz ferdî olup duâdanibârettir. Oruç, 2 Mart-21 Mart arası on dokuz gün tutulur. 21 Mart günü Oruç bayramı olup,Behâî yılının ilk günüdür. Hacları, El-Bâb Ali Muhammed'in Şirâz'daki evini veya Behâullah'ınBağdâd'daki evini gidip görmektir. On dokuz sayısını kutsal sayan Behâîleri umûmî adâlet evidedikleri, yüksek meclislerine seçilen on dokuz kişi idâre eder. Her Behâî, senelik kazancınınbeşte birini bu hey'ete vermeye mecbur tutulur. (Muhammed Ebû Zühre)
Islamic Glossary

BEKTÂŞÎLİK

(Islamic Glossary) :
Evliyânın büyüklerinden Hacı Bektâş-ı Velî hazretlerinin tasavvuftaki yolu.Bektâşîlik; Hacı Bektâş-ı Velî, Lokman-ı Horasânî, Hâce Ahmed Yesevî, Yûsuf-iHemedânî ve Ebû Alî Fârmedî, Ebü'l-Hasan-ı Harkânî vâsıtası ile Bâyezîd-i Bistâmî'ye, ondanEbû Bekr-i Sıddîk hazretlerine ulaşır. Bektâşîler, Resûlullah efendimizi ve Ehl- i beytini çoksever ve birbirlerini kardeş bilirlerdi. (A. Rıfkı Efendi)Müslümanları aldatmak için kendilerine kıymetli bir isim takan yalancılardan biri de,Bektâşî tarîkatı adı altında toplanan hurûfîlerdir. Hakîkî Bektâşîlik, bir kaç asırdan sonra bütüntekkeleriyle berâber sapık hurûfîlerin eline geçerek bozulmuştur. .. (Tokatlı İshak Efendi) (Bkz.Hurûfîlik)
Islamic Glossary

CİMRİLİK

(Islamic Glossary) :
Dînin ve vicdânın, mürüvvetin (insanlığın) vermeyi emrettiği yerde vermemek. Vermekkendisine zor gelmek. Bahillik, pintilik.Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyuruyor ki:Allahü teâlânın ihsân ettiği malda cimrilik edenler, onun zekâtını vermiyenler, iyilikettiklerini zengin kalacaklarını mı sanıyor. Halbuki kendilerine kötülük yapmış oluyorlar.O malları Cehennemde azâb âleti olacak yılan şeklinde boyunlarına sarılıp, baştan ayağakadar onları sokacaktır. (Âl-i İmrân sûresi: 180)Cimrilikten sakınınız. Çünkü cimrilik, sizden öncekilerin helâkına sebeb oldu. (Hadîs-işerîf-Tebyîn-ül-Mehârîm)Cimri olanlar, her ne kadar zâhid (dünyâya rağbet etmiyor) olsalar da, Cennet'egiremezler. (Hadîs-i şerîf-Zevâcir)İki huy mü'minde bir araya gelmez: Cimrilik ve kötü ahlâk. (Hadîs-işerîf-Hilyet-ül-evliyâ)Dînin borç ettiğini vermeyenler daha çok cimridir. Zekâtı vermeyen, çoluk çocuğununnafakasını (geçimini) te'min etmeyenler veya bunları yük sayarak yapanlar böyledir. Bunlartabiatlarında cimridirler. Zoraki cömerd olmağa çalışırlar veya mallarının döküntüsünü yâhutistemiyerek orta derecede vermek isterler. Yiyeceği çok olduğu halde, aç komşusunavermemek, önünde yemek varken uzaktan bir fakirin geldiğini görüp, yemeği saklamak,mürüvvete aykırı olup, cimriliktir. (İmâm-ı Gazâlî)Cimriliğin altında; mal sevgisi, uzun emel ve çoluk-çocuk sevgisi yatmaktadır. ( Bâhilî)Âlimlerden bâzıları cimriyi ipekböceğine benzetmişlerdir. Bu böcek gâyet kısa olanhayâtında nefsini korumak için bütün çabasını harcıyarak bir koza yapar. Sonunda yaptığıkozanın içinde ölür de o kozadan başkaları faydalanırlar. (Ahmed Rıfat)
Islamic Glossary

HURÛFÎLİK

(Islamic Glossary) :
Acem yahûdisi Fadlullah-ı Hurûfî'nin v.796 (m. 1393) kurduğu bozuk yol. Küfür ve sapıkinançları sebebiyle Timur'un oğlu Mîrânşâh tarafından öldürülmüştür.Hurûfîlerin temel inanış ve fikirleri özetle şöyledir: Fadlullah-ı Hurûfî'ye tanrı derler.Namazı bir kere kılmak, orucu ömründe bir gün tutmak farzdır. Gusl edip de vücûdunuzuhırpalamayınız derler. Hazret-i Ali'nin sözleri diyerek uydurdukları Hutb et-ül-Beyân ve başkakitaplarında hadîsler düzerek "Ali'yi sevenlere günâh zarar vermez. İbâdete lüzûm yoktur,haramlar helâldir" derler. Baba ve dede adı verilen hurûfî ileri gelenleri, papazlar gibi günâhçıkarırlar. (Tokatlı İshak Efendi)Hurûfîliğin kurucusu olan Fadlullah-ı Hurûfî, nokta ilmi diye bir şey uydurdu. "Bu işmübahtır, nokta çift geldi. Falan şey haramdır, nokta tek geldi" gibi sözlerle insanlarıkandırmaya çalıştı. Harflere bâzı mânâlar vererek bir takım işâretlerle, an laşılmayan şeylerledolu olan Câvidân adındaki kitabını yazdı. Önce peygamberlik, sonra da tanrılık iddiasındabulundu. Bütün dinleri inkâr edip, İslâmiyet'le alay etti. Haramlara mübâh, nefsin arzularınaserbesttir dediği için Hurûfîlik câhil ve kötü insanlar arasında yayıldı. (Tokatlı İshak Efendi)Fadlullah-ı Hurûfî'nin öldürülmesinden sonra, yardımcılarından Aliyyül-a'lâ adlı birisiAnadolu'ya gelerek bir Bektâşî tekkesine girdi. Hurûfîliğe âit bozuk fikirleri gizlice yayıpcâhilleri aldattı. Hacı Bektâş-ı Velî'nin yoludur diyerek haramlara m übâh ve nefsin arzularınaserbesttir dedi. İnsanları aldatabilmek için kendisine Bektâşî diyerek, Hûrûfîliği yaydı.ZamanlaOsmanlı Devleti'nin Yeniçeri ordusuna da sızan Hûrûfîler, zaman zaman yeniçerileriisyâna teşvik ederek fitneler çıkarıp büyük karışıklıklara sebeb oldular. (Tokatlı İshak Efendi)