karar


Results for "karar"

Dictionary of Economics

KARAR AĞACI

(Dictionary of Economics) :
Kararlar ve fırsatlar arasındaki ilişkiyi grafiksel olarak açıklayan ve önemli kararların bir dizi kararlara bölünmesini sağlayan yöntem. Karar ağacı yönteminde analiz tekniği, bilgisayarlarla yapılan simulasyon analizlerine temel oluşturmuştur.
Dictionary of Economics

MUHARREM KARARNAMESİN

(Dictionary of Economics) :
Osmanlı Devletinin dış borçlarının birleştirilmesi ve tahsili için uluslararası bir komisyon kurulmasını öngören kararname (20 Aralık 1881). Hicri takvime göre 28 Muharrem 1299da yayınlandığı için bu adla anılmıştır. İlk kez Kırım Savaşı (1853-56) nedeniyle 1954de dış borçlanmaya giren Osmanlı Devleti, zamanla bunu bir mali politika haline getirmiştir. Hükümetin 1860lardan sonra dış borç ödemeleri için sık sık başvurduğu Galata Bankerleri, 1879da alacaklarını tahsil etmek için bazı gelir kaynaklarının kendilerine ayrılmasını istemişlerdi. Böylece oluşturulan Reüsum-ı Sitte İdaresiyle tütün, ipek, tuz, damga ve balık rüsum, vergi ve öşürlerinin bir bölümü 10 yıl süreyle Galata Bankerlerine kiralandı. Bu uygulama Avrupalı banka ve bankerlerin alacaklarını daha da geciktirmiş ve Avrupa devletlerinin tepkisine yol açmıştır. Bunun üzerine 23 ekim 1880de Osmanlı Hükümeti bütün alacaklıları görüşmeyle çağırmış ve Eylül 1881de baºlayip, 3 ay süren görüşmelirin ışığında Muharrem kararnamesi hazırlanmıştır. Kararname, Rüsum-ı Sittenin kaldırılarak, yerine İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan, Hollandalı ve Avusturyalı alacaklılarla Osmanlı Bankası ve Galata Bankerlerinin temsilcilerinden oluºan Düyun-i Umumiye-i Osmaniy Meclisi İdaresinin kurulmasını öngörmekteydi. Rüsum-ı Sittenin gelirleri Düyun-ı Umumiye İdaresine bırakılırken, İdare topladığı gelirlerden bir bölümünü yönetim harcamalarına ayıracak, gerisini dış borçların ödenmesinde kullanacaktı. Başlangıçta mali bunalıma bir çözüm bulmak amacıyla kurulan Düyun-ı Umumiye İdaresi zamanla devlet içinde devlet konumuna gelmiºtir. Muharrem Kararnamesi Kurtuluş Savaşı sonuna değin yürürlükte kalmış, Lozan Barış Antlaşmasıyla (1923) İdarenin gelir kaynakları yeniden devlete geçmiştir. (Ayrıca bk. Osmanlı Borçları, Düyun-ı Umumiye)
Dictionary of Economics

10 AĞUSTOS KARARLARI

(Dictionary of Economics) :
Türkiyede 10 Ağustos 1970de gerçekleºen ve dolar kurunu 1 $ = 9 TLdan 1 $ = 15 TLye yükselten devalüasyon kararı. % 40 oranında gerçekleşen bu devalüasyonun amacı, iç harcamaların ödemeler dengesine yapmış olduğu baskının giderilmesi olarak açıklanmıştır. Yapılan devalüasyonun gerek işçi dövizlerinin, gerekse ihracat gelirlerinin artmasını sağlaması, o dönemde içinde bulunulan döviz sıkıntısının hafifletilmesinde önemli rol oynamıştır.
Dictionary of Economics

24 OCAK KARARLARI

(Dictionary of Economics) :
Süleyman Demirel başkanlığındaki hükümetin, 1980 yılı Ocak ayında uygulamaya koyduğu köklü ekonomik kararlar. Türkiyenin 1970li yılların ikinci yarısında içine girmiş olduğu ve esas olarak enflasyon ve dış borç krizi şeklinde ortaya çıkan ekonomik bunalım 1978 ve 1979 istikrar programları ile giderilmeyince, 24 Ocak 1980 tarihinde ekonomide köklü düzenlemeler yapılmasını öngören yeni bir istikrar programı uygulanmaya başlanmıştır. IMFnin önerileri doğrultusunda hazırlanan bu program, ekonomide sadece kısa vadeli düzenlemeler gerçekleştirmekle kalmamış, o döneme dek uygulanan kalkınma politikasında da köklü bir dönüşümü gerçkeleştirmiştir. 1980li yıllarda uygulanan dışa dönük büyüme politikalarının kaynağını oluşturan 24 Ocak programının iki temel amacı, enflasyonu aşağı çekmek ile ödemeler dengesi açığını ortadan kaldırmak olarak belirlenmiştir. Ayrıca ekonominin iç ve dış dengelerinin serbest rekabete dayalı piyasa ekonomisi kuralları içinde sağlanması öngörülüyordu. 24 Ocak kararlarının temel ögeleri ise şunlardı; a) Türk lirasını büyük ölçüde devalüe ettikten sonra, kontrollü bir biçimde dalgalanmaya bırakmak, b) İthalatın kısmen de olsa serbestleştirilmesi, ihracatın çeşitli teşviklerle özendirilmesi, c) Sadece dövizin değil, diğer fiyatların oluşumunun da piyasadaki arz ve talep güçlerine bırakılması ve çoğu maldaki kamu sübvansiyonlarının kaldırılması, d) Faiz oranlarının yükseltilmesi, daha sonra dövizde olduğu gibi, denetimli bir biçimde serbest bıraklması, e) Ekonmide kamu kesiminin ağırlığının azaltılması ve KİT açıklarının sürekli zamlarla karşılanması, 1) Ücretlerin ve taban fiyatların enflasyonun gerisinde kalacak biçimde artırılması.
Dictionary of Economics

KARAR ALMA

(Dictionary of Economics) :
Bir amaca ulaşmak için mevcut seçenekler arasından birini seçerek gerçekleştirilen faaliyettir.