Gölgeolaycılık.


Results for "Gölgeolaycılık."

Philosophical Dictionary

Gölgeolaycılık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Alelhâdisiyye, Fr. Epiphenomenisme). Bilinci, dış olayların yansıtıcısı sayan öğreti... Huxley, Clifford ve Hodgson gibi düşünürler kaba özdekçilik (vülger materyalizm) anlayışını ruhbilime sokarak bilinci, sinir sisteminin işleyişine indirgemişlerdir. Bu anlayışa göre eylem, bilinçsel bir olgu değil, sinir sisteminin dış etkilere karşı tepkisidir. Nasıl gölge adımları etkilemezse bilinç de olayları etkileyemez. Bilinç olayları doğurmaz, ancak olaylara eklenir. Biliniç, bir bacadan çıkan dumun gibi, bizzat olay değil, o olayın gölgesidir...Biçimci ruhbilim (şekil psikolojisi), gölgeolaycılığın (epifenomenizm) bu kaba özdekçilik anlayışını yadsımış, ancak onun yerine tüm ruhçu bir anlayış getirmiştir. Ne var ki diyalektik açıdan yapılmayan bütün incelemelerin zorunlu sonucu budur: Tek yanı görmek... Davranışçılık (behaviyorizm), bir gölgeolaycılıktır. Bechterew, Pawlow, Watson, Perry gibi ruhbilimcilerin okullaştırdıkları davranışçılık insanın ruhsal yaşamını fizyolojik tepkilerinin toplamına indirger, ruhla özdeki aynılaştırır.Bu anlayışa göre iradeye ve içgüdüye bağlı eylemler bile birer yansı eylemdir (Fr. Acte reflexe). bkz. aGöilgeolay, Davranışçılık, Biçimci Ruhbilim.