Üstyapı.


Results for "Üstyapı."

Philosophical Dictionary

Üstyapı.

(Philosophical Dictionary) :
(Fr. Superstructure). Altyapıyla belirlenen düşünceler, kurumlar ve her türlü bilinçsel ürünler... Tarihsel özdekçilik dilinde altyapı (Fr. Infrastructure) ya da temel (Fr. Base) deyimleriyle birlikte kullanılır. Altyapı deyimi üretim ilişkilerini dilegetirir. Bu temelce belirlenen üstyapı din, siyasa, hukuk, sanat, ahlâk, felsefe, ideoloji vb. gibi her türlü düşünce biçimlerini ve bunların doğurduğu kurum ve örgenlikleri kapsar. Kültürel üstyapı, ekonomik altyapı tarafından belirlenir. Çünkü insanların ilk ve vazgeçilemez eylemleri ekonomik eylemlerdir. "İnsanlar önce yaşayacak durumda olmalıdırlar ki tarih yapabilsinler". İnsanlar ne türlü bir ekonomik yapı içindeyseler o türlü bir düşünüş ve yaşama biçimi içindedirler. "Bir kulübede bir saraydakinden başka türlü düşünülür". Bir çiftçi, çiftçi gibi düşündüğü için çiftçi olmuş değil, çiftçi olduu için çiftçi gibi düşünmüştür. Ancak, çiftçi olmak çiftçi gibi düşünemyi gerektirir ama çiftçi gibi düşünmek de çiftçiliği oluşturur, eşdeyişle altyapı üstyapıyı belirlerken üstyapı da altyapıyı belirler. Gelişme süreci, karşılıklı etkilerle oluşur. Tarihsel süreçte her sosyo-ekonomik yapının üretimsel temeliyle belirlenen kendine özgü bir üstayapısı olmuştur. Örneğin köleci düzenin hukuku köle sahiplerinin, feodal düzenin hukku toprak sahiplerinin, anamalcı düzenin hukuku anamal sahiplerinin haklarını korumuştur. Bununla beraber üstyapı kurumlarının altyapıya bağımlılıkları yanında özerklikleri de vardır. Bu özerklikleri altyapıyı değiştirme çabasında belirir. bkz. Altyapı, Tarihsel Özdekçilik, Eytişimsel Özdekçilik.