EMPERYALİZM [İng. Imperialism]:


"EMPERYALİZM [İng. Imperialism]:" Die Ergebnisse der Suche nach dem Wort

 Wörterbuch der Soziologie

EMPERYALİZM [İng. Imperialism]:

( Wörterbuch der Soziologie) :
Genelde imparatorluk dönemi yaşamış toplumların uyguladıkları, siyasî ve konomik yönleri olan bir politikadır. ancak, her imparatorluk dönemi yaşamış devletin emperyalist olduğunu iddia edemeyiz. Bu özellik toplumların millî ve dinî özelliklerine göre değişmektedir. İstismarın yasaklandığı kültürlerin inanç dünyalarında fetih, bir yayılma olmaktar çok; açma veaydınlatma hareketidir.Emperyalizm, bir veya birden fazla ülkenin bir diğer ülke üzerinde zora dayalı hakimiyet kurma yoludur. Bu şekilde siyasî ve ekonomik bakımdan güdülen ülke kendi millî benliğini, kültürün, menfaatlerini, değer hükümlerini güden ülkeye göre şekillendirmek durumunda kalabilir.Emperyalizm, bir bakıma kültürel yabancılaştırma sürecini takip eden bir olgudur. Bundan dolayı bazıları kültürel yabancılaştırılma olmadan emperyalist politikanın yürüyemeyeceği görüşünden hareket ederek kültür emperyalizminden bahsederler. Böyle bir politika ile toprakları işgal edilerek veya herhangi bir işgale gerek kalmaksızın propaganda, alıştırma ve telkin yoluyla medya kullanılarak uydulaştırılan, milî coğrafyanın vatan olmaktan çıkarıldığı, kalabaliklaştırılan milletlerin meperyalizmin esaretine girdiği görülür.Emperyalizme iki farklı bakış açısı vardır. Bunlardan birincisi, genişleme emeli besleyen eski medeniyetlere meselâ Roma İmparatorluğu ile meperyalizmi başlatmak.. Diğeri ise, 20. Yüzyılın bir özelliği olarak konuya bakmaktadır. Kapitalizmin ve çöken Sovyetler Birliği'nin güdümündeki Komünist ideolojinin bir genişleme politikası olarak kullandığı sömürgeci hareketler, bilhassa Orta Doğu ve asya'da etkili olmuş, Üçüncü Dünya ülkeleri bundan nasiplerini almışlardır.Yeraltı, yerüstü ve insangücü kaynakları istismar edilmiştir.Bazı yazarlar, II, Dünya Harbinden ve Avrupalı imparatorlukların tarih sahnesinden silinmesinden sonra emperpalizmin artık mevcud olmadığını ileri sürmelerine rağmen, (Goldhorpe, e., 1984) bağımsızlaştırılan veya bağımsızlığına kavuşan ülkeler, eskiden tâbi oldukları ilkelerin nüfus bölgelerinden kurtulamamış, kültürel milli kimlik boşluğu, ekonomik istismârın ve siyasî yönlendirmenin devamını sağlamıştır. Bu gelişme "yeni emperyalizm" olarak da isimlendirilebilir.