xişm


Resultados para "xişm"

Diccionario turco - kurda

xişm

(Diccionario turco - kurda) :
gazap.
Diccionario de Sociología

MARKSİZM [İng. Marxism]:

(Diccionario de Sociología) :
Alman felsefecisi, sosyolou ve iktisatçısı Karl Marx'ın felsefî, sosyolojik ve ekonomik görüşlerinin bütününe verilen isimdir. Bazılarına göre, ideoloji veya doktrin olarak kabul edilen bu görüş, 19. Yüzyılın ikinci yarısında dikkati çekmiş, siyasi tesirleri 20.Yüzyılda da devam etmiş, hatta güvenmiştir. Ancak, 20. Yüzyılın son çeyreğinde ideoloji cazibesini nispeten kaybetmiş, bilhassa 1989 sonrasında Sovyetler Birliği'nin dağılması, Doğu Blokundaki milliyetçi ve dini cereyanların yıllarca uygulanan rejimlere rağmen yok edilememesi ve güçlenmesi, teorik olarak işçi sınıfına iktidarda varsayan rejimleri çökertmiştir. İdeolojinin reddettiği değerler kabul görmüş ve ön plana çıkmıştır. K. Marx, görüşlerini 1848'de F. Engeles ile beraber imzaladığı Komünist Beyannamesinde, 1858'de tamamladığı "Siyasi iktisadın Tenkidi" adlı kitabında, Kapital'in 1867'de çıkan, I. cildinde ve F. Engeles tarafından bastırılan 2. ve 3. iltlerinde ortaya koymuştur.İdeolojinin dayandığı görüşlerdene birisi, tarihin maddeci yorumudur. (Bkz. Tarihi Maddecilik) Maddedeki değişmeler maddde dışındaki herşeyin yönlendirmekte ve şekillendirmektedir. Bu bakımdan maddî, iktisadî harekete geçirici alt yapıdır ve bunun dışındaki her unsur ve faktör ikinci planda kalmaktadır. Din, politka hukuk,örf ve âdetler ve diğerleri üst yapıda yer almaktadır.Marksizmin diğer bir dikkat çeken tezi değer teorisi ile ilgilidir. (Bkz. Eröz, M., 1973) Bir malın mübadele değeri, onu ürütmek için harcanmış emektir. Üretim faktörleri içinde emek asıldır. Sermaye veya toprak kendiliğinden değer yaratamaz. Sermaye aslında birikmiş, kristalize olmuş emektir. Emeğin alamdığı, hakkı olan artı değer emekçinin eline geememektedir. (Bkz. Artık Değer)Bir başka önemli hareket noktası da, insanlık tarihin sınıf çatımasının tarihi olmasıdır. Buna göre, burjuvazi ve proleterya arasındaki değişmez savaş, İhtilâl teorosi ile son bulacaktır. Kapitalizm hükmünü icra edecek,maddi determinizmin işleyişi ile diyalektik, kapitalizm sonrasında sosyalist ve komünist topluma geçilecektir.Determinizmin işleyebilmesi ve diyalektiğin yürüyebilmesi kapitalizmin güçlenmesini ve tarihi rolünü oynamasını gerektirecektir. Sermayenin belirli ellerde temerküzü, işçi sınıfının daha da niteliksiz hale gelerek aşağı doğru hareketlilik göstermesi, proleterleşmesi, sosyal siyaset tedbirleri ile önlenemez. (Bkz. Sosyal Siyaset, Tarihi Maddecilik, Determinizm, Proleterleme)Marksizm, (Bkz. Marx, K.) kapitalis topluma kadar diyalektiği tümevarımcı bir metodla ele almakta ve Batı gerçeğiiçinde sosyal realite üzerinde durmaktadır. Ancak, kapitalist toplumların (19. Yüzyıl kapitalizmi) tümdengelimci iradeci bir varsayımla komünist topluma geçeceği iddiası bugünekadar bir pratik değer taşımamıştır.Bu ideolojinin Yedek Sanayi Ordusu ndan beklentisi büyüktür. Proleterleşme ile yedek sanayi ordusu artacaktır. İkilem, üretim araçlarına sahip olanlarla olmayanlar arasında keskinleşecektir. Sanayi toplumlarını esas alan ideolojiye göre orta sınıflar ortadan kalkacaktır. (Bkz. Orta Sınıflar Emburjuvazi). Marksizm, 1917 Ekim İhtilâliyle Sovyetler Birliği'nin siyasî ideolojisi olmuş, yayılmacı amaçlar için kullanılmış ve Lenin atarfından yeniden düzenlenmiş; diyalektik yürüyüşte atlama (kapitalizm yaşanmadan komünizme geçiş) kabul edilmiştir.20. Yüzyılda marksizm geniş kitlelerde kin ve ihtiras duygularını ayağa kaldırdığından çok farklı coğrafyalarda etkili olabilmiş ve farklı isimlerle anılmıştır: Sovyet Marksizmi, Batı Avrupa Marksizmi, Üçüncü Dünya Ülkeleri Marksizmi. (Jary, D., and J., 1991, Genel Ekonomi Ansiklopedisi, C. ", 1988, Erkal, M.E., 1993, eröz, M., 1978, Fındıkoğlu, Z. F., 1981)
Diccionario de Sociología

SEKSİZM [İng. Sexism]:

(Diccionario de Sociología) :
Cinsiyet ağırlıklı olarak sosyal konulara yaklaşmaktır. Cinsiyet ayırımına öncelik tanıyarak sosyal meseleleri ele almaktır. Burada bir cinsiyetin diğerine üstünlük sağlaması esastır.Seksizm, adetâ ırkçılık benzeri biyolojik esaslara göre insanları değerlendirir. Burada temel görüş, ekonomik ve sosyal imkânlar cinsiyete göre dağıtılmakta ve sınırlandırılmaktadır. (Goodman, N., 1992)
Inglés - diccionario turco

Marxism

(Inglés - diccionario turco) :
i. Marksizm.