ÇAT


Results for "ÇAT"

Philosophical Dictionary

Çatışma.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Nizâ, Fr. Conflit, Al. Widerstreit, İng. Conflict, İt. Conflitto). Çelişik olan karşıt güçelerin itişmesi... Çelişme deyimiyle anlamdaştır. İnsansal ve toplumsal çelişmeleri dilegetirmek için kullanılır. bkz. Çelişme.
Philosophical Dictionary

İcat.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. İcat, Fr. Invention).Türetme... Bilinen öğleri bireştirerek yeni bir öğe elde etme anlamındadır ve doğada var olanı bulup meydana çıkarma anlamındaki bulgu (Os. Keşif, Fr. Decouverte) terimiyle karıştırılmamalıdır. Türetme, sadece teknik alanda değil, kültürün bütün alanlarındagerçekleşir. eytişimsel özdekçiliğin kurucularından Engels, Doğanın Diyelektiği adlı yapıtına çalışırken şu ilginç icatları not edip bırakmıştır: yangın tulumbası, şu saatı, kaldırım taşı (İ.Ö.200), parşömen (İ.Ö. 160), su değirmeni (İ.S. 340), pencere camının ilk biçimi (İ.S. 370), yazı kalemi (İ.S. VI. yüzyıl), pamuk kâğıt (İ.S.VII. yüzyıl), suyla çalınan org (İ.S. VIII. yüzyıl), yel değirmeni (İ.S.X. yüzyıl), müzik notası (İ.S.X. yüzyıl), çarklı saat (İ.S. XII. yüzyıl), manyetik iğne (İ.S. XII. yüzyıl), paçavradan kâğıt (İ.S. XIV. yüzyıl), ağaç oyma ve basma, bakır oymacılğı (İ.S.XV. yüzyıl), pedallı piyano, cep saati, hava tüfeği, flinta (İ.S.XV. yüzyıl), çıkrık, dalgıç kubbesi (İ.S.XVI. yüzyıl). bkz. Bilim.
Sociological Dictionary

ÇATIŞMA [İng. Conflict]:

(Sociological Dictionary) :
Sosyal yapının dinamizminin bir kaynağı ve sosyal bütünleşmeyi sağlayacak sosyal grup ve unsurlar arasındaki tabiî olaydır.Çatışma; değerler, statü sistemleri, güç ve kıt kaynaklar üzerinde avantaj sağlamak için ortaya konan bir faaliyet şeklidir. Çatışmada hasmane duyguların yer almasına ihtiyaç yoktur.Sanayi toplumlarını belirleyen faktörlerden biri de homojen, ikili sınıf çatışmasının yerini alan menfaat çatışmalarıdır. Bu çatımalar, belirli mekanizmalarla, kurallarla müesseseleştirilmiş ve R.'a Dahrendorf göre; çatımalar kurumlaştırılmıştır. Çatışma, uyum ve uzlama süreci, örgütlenmiş baskı gruplarının ortaya çıktığı demokratik yapılarda geçerlidir. (Bkz. Baskı Grubu)K. Marx'ın burjuvazi ve proleterya arasında kaçınılmaz gördüğü çatışma tezi, çağdaş çatışma modellerinde mahiyet değitirmiş, ahenkli bir bütünleşmede yapısal fonksiyonel bir görev üstlenmiştir. (Bkz. Marx, K.)L. A. Coser'e göre çatıma, birbirine karşıt ve farklı tutumların ortaya çıkmasına yardımcı olur. Çatışma, uyum ve düzen arasında yakın ilişki vardır. Bunlar bir bütünün,sosyal gerçeğin farklı somut yanlarıdır. Yeni sosyal dengelere kavuşmada çatışma, önemli bir rol üstlenmiştir. (Coser, L.A., 1964)Bu bakımdan çatışma, daha doğrusu müesseseleştirilmiş çatışma, sosyal sistemi yıkıcı, tahripkâr bir süreç olarak değil, kabûl gören, yeni çözümlere yönelen, çözümsüzlüğü ve tıkanıkları gideren bir yol olarak düşünülmelidir. Artık çağdaş çatımada asıl unsur sınıf kavgaları değil, sendikalar, partiler, sivil örgütler, parlamento, demokratik kurumlar ve çişitli baskı grupları arasındaki ilişkiler olmuştur.
Sociological Dictionary

EĞİTİM SOSYOLOJİSİ [İng. Educational Sociology]:

(Sociological Dictionary) :
(Bkz. Sosyolojik Açıdan Eğitim)
Sociological Dictionary

EĞİTİM [İng. Education]:

(Sociological Dictionary) :
Yetişkinnesiller tarafından, sosyal hayata hazır olmayan nesiller üzerinde uygulanan bir işlemdir. Bilgi, davranış ve kabiliyetleri geliştirilmesi ve kazandırılması için uygulanan sürekli faaliyetler dizisidir. Eğitim kültür naklini ve sosyal hayatın sürekliliğini sağlamaktadır. Eğitim, ferdi kendi dışındakilerden haberdar eden, asgarî müterekli kavratan, bunlar üzerinde fikrî mutabakat sağlayıcı bir faaliyettir.Eğitime insangücü kaynaklarının yetiştirildiği bir saha olarak bakıldığından, eğitim bir sinaî faaliyet, bir sektör olarak da isimlendirilmektedir.Beşerî faktörün sayıca ve nitelikçe artışına sebep olan eğitim, insana yatırım olarak düşünüldüğünden, en yüksek hasıla sağlamaktadır. (Blaug, M., 1970, 1973, Machlup, F., 1970, Schultz, T. W., 1967, 1971, Seehan, J., 1973)