İLKE


Results for "İLKE"

Ottoman - Turkish Dictionary

MİLKED

(Ottoman - Turkish Dictionary) :
Nesne dövecek âlet.
Philosophical Dictionary

Çelişme ilkesi.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Mebde-i tenakuz Fr. Principe de contradiction). Biçimsel mantığın temel ilkesi... Antik çağ Yunan düşünürü Aristoteles'in saptadığı bu ilke çeşitli biçimlerde dilegetirilmiştir. Çeşitli formüllerle dilegetirilen bu ilkenin kapsadığı anlam bir şeyin aynı zamarda hem doğru, hem yanlış olamayacağını saptar. Bu ilkeye göre mantıksal tutarlılık, ancak çelişmezlikle sağlanır. Bilginin temel niteliği olan bu mantıksal çelişmezlik'i doğanın, toplumun ve onlardan yansıyarak oluşan bilincin gelişme yasası olan eytişimsel çelişme'yle karıştırmamak gerekir. Devim, çelişme demektir; devimin bulunduğu her yerde (doğa, bilinç, toplum) çelişme vardır. Metafizik düşünme yönteminin büyük yanılgısı devimsiz soyut (kavram, önerme, kuram) un niteliği olan çelişmezliği devimli somut (doğa, bilinç, toplum) ta da aramış bulunmasıdır. Kaldı ki soyut kavram, önerme ve kuramlar da gelişmeye başladıkları an çelişmeye başlarlar. bkz. Mantık, Çelişme, Çelişmezlik, çelişik, Özdeşlik İlkesi, Üçüncü Durumun Olanaksızlığı.
Philosophical Dictionary

İlk İlke.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Mebde-i evvel, Fr. Premier principe). Başka bir ilkeden çıkarılmamış olan olan ilke... bkz. İlk, ilke.
Philosophical Dictionary

İlke.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Umde, Fr. Principe, Al. Prinzip, İng. Principle, İt. Principio). Temel olarak alınan düşünce ve kural... İlke (prensip), felsefe dilinde ilk (arşe) anlamında da kullanılır. Yunanca asıllarındaki başlangıç (mabde) anlamı bu iki sözcüğü çok yerde birleştirmiştir. Latince asılları olan archalus ve principium sözcüklerinde de anlam benzerliği vardır. İlke, çağdaş dilde, tasarımsal temel anlamında kullanılmaktadır. Tasarlanmış bir kural, bir önerme (kaziye), bir düzen, bir eylem ve bir inanç ilkedir. Örneğin Descartes, felsefe sistemini bu anlamdaki ilkelere dayar. İlke, herhangi bir tasarımsal düzen için zorunlu bir temeldir. İlkeleri bilinmeyen bir düzenin ne türlü bir düzen olduğu anlaşılamaz. bkz. İlk, Varsayım, kuram ve Kılgı.
Philosophical Dictionary

İlkel Komün Sistemi.

(Philosophical Dictionary) :
bkz. Tarihsel Özdekçilik.