Davranışçılık.


Results for "Davranışçılık."

Philosophical Dictionary

Davranışçılık.

(Philosophical Dictionary) :
(Os. Âkisiyye, Fr. Psychologie de reaction, İng. Behaviorism). Ruhsal olguları örgensel tepkilere indirgeyen ruhbilim öğretisi... Amerikan ruhbilimcisi John Watson (1876-1958), olguculuğu ve uygulayıcılığı ruhbilime aktararak, ruhsal yaşamın, örgensel tepkiler işi olduğunu ileri sürmüştür. Bu mekanikçi ve idealist anlayışa göre ne özdeği algılayan duyu, ne düşünceyi gerçekleştiren ruhsal mekanizma gözlenebilir; ancak kaslar ve salgı bezlerinin gerçekleştirdiği davranışlar gözlenebilir. Nesnellik, ne duymakta ne de düşünmektedir, ancak davranmak'tadır. Olgucu ve uygulayıcı (pozitivist v epragmatist) görüşe uygun olarak nesnel bir ruhbilim elde etmek istiyorsak -ki bu durumda ruhbilim'in ruh'luğu kalmıyor ve behaviorizm oluyor- içsel değerler olan duyguları ve düşünceleri değil, dışsal değerler olan davranışları incelemeliyiz. Örneğin bir tehlikeden insan da kaçar, hayvan da kaçar; her iki davranış aynıdır ve insan zekâsı bu davranışta hiç bir rol oynamamaktadır. Demek ki önemli olan ne özdeksel algı, ne de ruhsal düşüncedir. Önemli olan davranış (pozitivist olgu) tır. Bu açıdan insanlarla hayvanlar arasında da bir aşama farkı tanımayan davranışçılık bilinç ve düşünceyi davranışlara indirger ve ruhsal yaşamı tepkilerin toplamı sayar. Pavlov'un ünlü bilimsel deneylerinden, bilimsel yanlarını atmak yoluyle, yararlanmaya çalışan davranışçılık yaşambilim (biyoloji) ve dilbilim alanlarına da el atmıştır. bkz. Can ve Tin, Biçimci Ruhbilim, Ruhbilim.